Phát huy truyền thống lịch sử hào hùng, chung sức, đồng hành xây dựng quê hương ngày càng phát triển (*)

Bí thư Tỉnh uỷ Nguyễn Anh Tuấn phát biểu tại buổi Gặp mặt.

Trong không khí của những ngày mùa thu lịch sử, chào mừng 79 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Uỷ ban MTTQ tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Bắc Giang trọng thể tổ chức Gặp mặt kỷ niệm 95 năm và Khánh thành Bia ghi dấu địa điểm thành lập Đảng bộ Đông Dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh - Bắc Giang (4-8-1929 – 4-8-2024).

Trong buổi Gặp mặt trang trọng này, chúng ta thành kính tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh- Vị lãnh tụ muôn vàn kính yêu của Đảng ta, Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới; tưởng nhớ các đồng chí lãnh đạo tiền bối của Đảng, những chiến sĩ cộng sản kiên trung, các Anh hùng liệt sĩ, trong đó có những người con của quê hương Hà Bắc trước đây và Bắc Ninh, Bắc Giang ngày nay, đã có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc ta.

Ngay từ những năm đầu của thế kỷ XX, nhiều thanh niên, học sinh yêu nước của 2 tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang đã sớm tiếp thu Chủ nghĩa Mác-Lênin và đường lối cách mạng của đồng chí Nguyễn Ái Quốc; tích cực tham gia, vận động, thành lập các tổ chức cách mạng trên địa bàn 2 tỉnh.

Trước sự phát triển mạnh mẽ của phong trào cách mạng ở 2 tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang; thực hiện phân công của Ban Chấp ủy Trung ương lâm thời Đông Dương Cộng sản Đảng, cuối tháng 7-1929, đồng chí Ngô Gia Tự đã về Bắc Ninh thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên ở hai tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang.

Ngày 4-8-1929, tại núi Hồng Vân (núi Lim, huyện Tiên Du) theo sự chỉ đạo của đồng chí Ngô Gia Tự, hơn 20 hội viên tiên tiến của Việt Nam Cách mạng Thanh niên hai tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang đã được triệu tập để thành lập Đông Dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh- Bắc Giang. Sự ra đời của Chi bộ Cộng sản Đảng đầu tiên như một vầng dương tỏa sáng, như ngọn đuốc soi đường dẫn lối, đưa con thuyền cách mạng đến bến bờ vinh quang. Đồng thời, đánh dấu sự trưởng thành vượt bậc của phong trào cách mạng và chứng tỏ mối quan hệ khăng khít, truyền thống đấu tranh của hai tỉnh, tạo điều kiện cơ bản, quyết định những bước phát triển nhảy vọt, mở đường cho những thắng lợi vĩ đại của phong trào cách mạng Bắc Ninh - Bắc Giang từ đó về sau.

Sau Hội nghị hợp nhất (tháng 2-1930), Đảng bộ Đông Dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh- Bắc Giang chuyển thành Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam Bắc Ninh- Bắc Giang. Trong cao trào cách mạng 1930-1931; 1936-1939, nhiều cơ sở cách mạng được xây dựng ở Liễu Khê, Liễu Ngạn (Thuận Thành), Trung Mầu, Long Khám (Tiên Du), Đình Bảng (Từ Sơn), Hoàng Vân (Hiệp Hòa), Nội Hoàng (Yên Dũng), Đạo Ngạn (Việt Yên), Phủ Lạng Thương…

Trước yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, tháng 8 năm 1940, Ban Cán sự Đảng tỉnh Bắc Giang được thành lập; cuối năm 1940, Ban Cán sự Đảng tỉnh Bắc Ninh được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của Ban Cán sự Đảng, phong trào cách mạng ngày càng phát triển mạnh mẽ, các nhiệm vụ chính trị của hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang được chỉ đạo triển khai kịp thời, có hiệu quả, phù hợp với yêu cầu thực tiễn trong từng giai đoạn cách mạng, đã tập hợp, phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc, cùng quân dân cả nước khởi nghĩa giành chính quyền trong Cách mạng tháng Tám năm 1945, thành lập nên Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á; góp phần quan trọng vào thắng lợi vĩ đại cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đỉnh cao là chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954 “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.    

Thời kỳ 1954-1962, nhân dân Bắc Ninh và Bắc Giang tập trung khắc phục hậu quả của chiến tranh, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, ổn định đời sống nhân dân, tạo tiền đề quan trọng để vừa xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa chống Mỹ cứu nước.

Trước yêu cầu và nhiệm vụ mới, ngày 27-10-1962, Quốc hội khóa II quyết định hợp nhất tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang thành tỉnh Hà Bắc. Ngày 7-1-1963, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa III) ra Nghị quyết số 688 hợp nhất hai Ban Tỉnh ủy Bắc Ninh và Bắc Giang thành Ban Tỉnh ủy Hà Bắc. Ngày 1-4-1963, tỉnh Hà Bắc chính thức đi vào hoạt động theo đơn vị hành chính mới. Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, quân và dân Hà Bắc tích cực khôi phục kinh tế, cải tạo và xây dựng chủ nghĩa xã hội, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “tất cả cho tiền tuyến”, “ tay cày, tay súng”, “5 tấn thóc trên 1 ha gieo trồng”...  trong hoàn cảnh chiến tranh phá hoại ác liệt. Với tinh thần “tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược” quân dân Hà Bắc đã góp phần cùng với các tỉnh miền Bắc trở thành hậu phương vững chắc về vật chất và tinh thần cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước năm 1975.

Đất nước thống nhất, cách mạng Việt Nam bước sang thời kỳ mới, thực hiện hai mục tiêu chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh từ 1975- 1996, cùng với nhân dân cả nước, nhân dân Hà Bắc khắc phục hậu quả do chiến tranh để lại, vượt qua khó khăn thách thức, thực hiện thắng lợi các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, góp phần vào thành công của công cuộc đổi mới và bảo vệ vững chắc chủ quyền đất nước.

Tháng 11-1996, Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa IX ra Nghị quyết điều chỉnh địa giới hành chính một số tỉnh, trong đó chia tách tỉnh Hà Bắc thành hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang. Ngày 1-1-1997, tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang chính thức hoạt động theo đơn vị hành chính mới.

Các đại biểu tham dự buổi Gặp mặt nhân 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ Đông Dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh – Bắc Giang.

Hòa chung với quá trình hội nhập và phát triển của đất nước, sau hơn 27 năm chia tách, từ hai tỉnh nông nghiệp, đời sống nhân dân còn gặp nhiều khó khăn; song được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân hai tỉnh Bắc Ninh - Bắc Giang anh em qua các thời kỳ đã phát huy truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, nỗ lực, cố gắng, chung sức, đồng lòng, cùng nhau vượt qua khó khăn, thách thức, tập trung mọi nguồn lực, xây dựng tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang ngày càng phát triển, đạt nhiều thành tựu trên các lĩnh vực.

 Với Bắc Ninh, qua 27 năm tái lập tỉnh, kinh tế liên tục tăng trưởng cao (bình quân giai đoạn 1997-2023 tăng 12,56%/năm); năm 2023 gấp 24,4 lần năm 1997; quy mô nền kinh tế đứng thứ 9 toàn quốc; GRDP bình quân đầu người đạt 6.053 đô la Mỹ/người, gấp 31 lần năm 1997, đứng thứ 7 cả nước; thu ngân sách đạt trên 31 nghìn tỷ đồng, gấp 168 lần năm 1997, đứng thứ 11 cả nước. Đến nay, Bắc Ninh đã cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp; thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) năm 2023, xếp thứ 7 (riêng 6 tháng đầu năm 2024 đạt hơn 3 tỷ USD xếp thứ nhất). Công tác quy hoạch được quan tâm chỉ đạo xây dựng theo hướng đồng bộ, hiện đại; tỷ lệ đô thị hóa đạt 60,3% (gấp 1,44 lần bình quân chung cả nước). Cùng với phát triển kinh tế, các lĩnh vực văn hoá, văn nghệ, thể thao, giáo dục, đào tạo, y tế, thông tin - tuyên truyền; giải quyết việc làm luôn được quan tâm, đầu tư phát triển; đời sống của nhân dân không ngừng được nâng cao; một số chính sách đi trước, thực hiện ở mức cao hơn so quy định của Trung ương. Tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 0,75% và phấn đấu đến năm 2025 không còn hộ nghèo. Quốc phòng, an ninh được giữ vững; đối ngoại, hội nhập quốc tế được mở rộng với 41 quốc gia và vùng lãnh thổ vào đầu tư.

Công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được tăng cường. MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội phát huy tốt vai trò nòng cốt trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố vững chắc. Đến nay, Đảng bộ tỉnh có 11 Đảng bộ trực thuộc với 61.224 đảng viên (tăng 29.516 đảng viên so với năm 1997); sinh hoạt tại 554 tổ chức cơ sở Đảng (tăng 99 tổ chức cơ sở Đảng so với năm 1997).

Với Bắc Giang, trong những năm gần đây, tốc độ tăng trưởng (GRDP) luôn nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước, năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024 đứng đầu cả nước; năm 2023, quy mô nền kinh tế GRDP đạt trên 181 nghìn tỷ đồng, tăng gấp 65 lần năm 1997, vươn lên đứng thứ 12 toàn quốc; GRDP bình quân đầu người đạt 3.950 đô la Mỹ/người, gấp 17 lần năm 1997; cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh theo hướng công nghiệp hóa, giá trị sản xuất công nghiệp tăng 317 lần so với năm 1997. Môi trường đầu tư kinh doanh ngày càng được cải thiện (chỉ số PCI năm 2023 đứng thứ 4 cả nước). Thu hút đầu tư FDI luôn nằm trong tốp 10 cả nước. Công tác quy hoạch được quan tâm tập trung chỉ đạo xây dựng với mục tiêu đưa Bắc Giang trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại và đang từng bước trở thành trung tâm công nghiệp lớn, hiện đại trong vùng và cả nước. Nông nghiệp phát triển; hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao; nhiều sản phẩm đã khẳng định thương hiệu trong nước và quốc tế. Bắc Giang đã vươn lên nằm trong nhóm 8 địa phương có kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỷ USD. Kết cấu hạ tầng được tập trung đầu tư ngày càng đồng bộ, hiện đại; bộ mặt đô thị, nông thôn có nhiều đổi mới. Bắc Giang đã tích cực phối hợp với các tỉnh, thành phố triển khai nhiều công trình giao thông quan trọng để tăng cường kết nối, mở rộng không gian phát triển, thúc đẩy liên kết vùng và khu vực.

Cùng với phát triển kinh tế, tỉnh luôn quan tâm chăm lo phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa, xã hội; công tác an sinh, phúc lợi xã hội được quan tâm chăm lo với phương châm "3 an" (an ninh, an sinh, an toàn), đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng lên. Quốc phòng, an ninh được đảm bảo; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; đối ngoại ngày càng được đẩy mạnh.

Công tác xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị đạt vững mạnh; hoạt động của MTTQ và các tổ chức chính trị có nhiều đổi mới, thực chất, hướng về cơ sở, phát huy tốt vai trò nòng cốt trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương. Khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố vững chắc. Tổ chức Đảng và đảng viên ngày càng phát triển. Đến nay, Đảng bộ tỉnh Bắc Giang có 585 tổ chức cơ sở Đảng và 90.203 đảng viên (tăng 46.800 đảng viên so với năm 1997).

Để đạt được thành tựu chung của 2 tỉnh Bắc Ninh – Bắc Giang như hôm nay là có sự dày công vun đắp, cống hiến, đóng góp to lớn của các thế hệ cán bộ, đảng viên lão thành đi trước; đặc biệt là vai trò lãnh đạo trực tiếp của Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh – Bắc Giang trước đây và là tiền thân của 2 Đảng bộ Bắc Ninh – Bắc Giang ngày nay.

Nhằm tăng cường giáo dục truyền thống cách mạng và bảo tồn, phát huy những giá trị lịch sử, văn hóa cho các thế hệ cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân hôm nay và mai sau, đặc biệt là thế hệ trẻ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Ninh đã phối hợp với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang chỉ đạo xây dựng công trình Bia ghi dấu địa điểm thành lập Đảng bộ Đông Dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh- Bắc Giang tại núi Hồng Vân (núi Lim) huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh; được đặt trong khuôn viên đồi Lim, gắn với di tích quốc gia chùa Hồng Vân và Trung tâm Lễ hội văn hóa Quan họ, tạo thành quần thể không gian lịch sử, cách mạng, văn hóa, là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cho cán bộ, đảng viên và nhân dân và là niềm tự hào, vinh dự chung của hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang.

Trong thời gian tới, với yêu cầu phát triển nhanh, toàn diện và bền vững thì nhiệm vụ xây dựng quê hương hai tỉnh Bắc Ninh – Bắc Giang có nhiều thời cơ thuận lợi, nhưng cũng còn những khó khăn, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Bắc Ninh - Bắc Giang tiếp tục phát huy truyền thống lịch sử hào hùng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, sự đồng lòng, chung sức, với quyết tâm chính trị cao xây dựng quê hương ngày càng phát triển và tập trung thực hiện một số nội dung sau:

Một là, tiếp tục đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020- 2025 của 2 tỉnh (Bắc Ninh và Bắc Giang) đã đề ra. Chuẩn bị tốt các điều kiện tổ chức thành công Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 -2030, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Hai là, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về truyền thống văn hóa, lịch sử cách mạng vẻ vang của 2 tỉnh và của Chi bộ Đông Dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh- Bắc Giang đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân của hai tỉnh, nhất là thế hệ trẻ để làm hành trang, động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển nhanh, bền vững hơn nữa cả trước mắt và lâu dài của 2 tỉnh Bắc Ninh- Bắc Giang. Xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị vững mạnh toàn diện.

Ba là, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát triển kinh tế - xã hội; đảm bảo quốc phòng - an ninh; mở rộng đối ngoại và quan hệ quốc tế.

Tỉnh Bắc Ninh, phấn đấu hoàn thiện các tiêu chí đô thị loại I vào năm 2027 và phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030, gắn với khai thác, phát huy các giá trị văn hóa, con người Bắc Ninh-Kinh Bắc.

Tỉnh Bắc Giang, phấn đấu trở thành một trong những trung tâm phát triển công nghiệp và là "cực tăng trưởng" của vùng Trung du và miền núi Bắc bộ. Đến năm 2030, Bắc Giang trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, quy mô GRDP đứng trong nhóm các tỉnh, thành phố đứng đầu cả nước và đứng đầu vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Gặp mặt kỷ niệm và ôn lại truyền thống hào hùng của 95 năm thành lập Chi bộ Đông dương Cộng sản Đảng Bắc Ninh – Bắc Giang, chúng tôi là lớp cán bộ, đảng viên đi sau, luôn trân trọng, biết ơn, tri ân sự hy sinh, cống hiến, khát vọng, khí phách, kiên trung, anh hùng của các đồng chí đảng viên lão thành, cán bộ tiền bối của tỉnh Hà Bắc và Bắc Ninh, Bắc Giang – những người luôn trọn vẹn niềm tin theo Đảng, dù ở đâu, cương vị nào cũng không ngừng phấn đấu, rèn luyện để xứng đáng với Đảng, với nhân dân.

Đảng bộ, chính quyền và nhân dân 2 tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang trong giai đoạn cách mạng mới nguyện tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, kỷ cương, sáng tạo, phát triển, chung sức - đồng hành; phát huy truyền thống cách mạng, ý chí khát vọng cống hiến và sức mạnh đoàn kết toàn dân, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức Đảng, quyết tâm nắm bắt thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức, cùng với cả nước, phấn đấu thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị đề ra, quyết tâm xây dựng tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang trở thành tỉnh giàu có như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn.